اندازه گیری و گونه شناسی عنصر سلنیم در برخی از گیاهان خوراکی و دارویی به سه روش استخراجی

چکیده مقدمه: سلنیم یک ماده مغذی است که در بدن انسان نقش مهمی ایفا می­کند و از بسیاری از سرطان‌ها از جمله سرطان کبد جلوگیری می­کند. مصرف سلنیم بصورت مکمل‌ها می‌تواند سمی و خطرناک باشد، لذا بهتر است از طریق مواد غذایی دریافت گردد. مواد و روش‌ها: در این تحقیق، سلنیم موجود در نمونه‌های گیاهی (سیر، پیاز، آویشن، هسته خرما، کلم، هویج، خیار، جعفری، شوید و کاهو) توسط سه روش مختلف هضم اسیدی، هضم با ماکروویو و هضم با اولتراسونیک استخراج شد و سپس مقادیر با دستگاه VGA-AAS اندازه گیری گردید. یافته‌ها: هر سه روش استخراجی نشان دهنده اینست که میزان سلنیم در هویج و خیار ناچیز می­باشد و همین‌طور سلنیم (VI) در هسته خرما به میزان خیلی کمی وجود دارد. مقدار سلنیم کل در جعفری بیشتر از بقیه و در هسته خرما کمتر از همه است. سلنیم (IV) در جعفری بیشتر و در آویشن کم می‌باشد. همچنین سلنیم (VI) در کلم بیشتر و در هسته خرما کمتر بود. این مقایسه با هر سه روش استخراجی تائید می‌گردد. اختلاف بین مقادیر سلنیم (VI) و سلنیم (IV) در کلم تفاوت زیادی با هم دارند ولی در گیاهان دیگر این اختلاف کمتر خود را نشان می­دهند. نتیجه گیری: میزان سلنیم (IV) فقط در جعفری بیشتر از سلنیم (VI) است و به نظر می­رسد در اکثر مواقع گونه سلنیم (VI) غالب بر گونه سلنیم (IV) است. از مقایسه سه روش استخراجی کارایی امواج اولترسونیک بیشتر نشان داده می­شود.   واژه­ های کلیدی: اولتراسونیک ،دستگاه VGA-AAS، سلنیم (IV)، سلنیم (VI)